Katheters worden in het verpleeghuis veel gebruikt. Katheters geven helaas ook veel problemen. In de dagelijkse praktijk zijn het vooral de verzorgenden die blaaskatheterisaties uitvoeren, maar juist bij complicaties wordt de arts geraadpleegd. Het is daarom belangrijk dat elke arts competent is en vertrouwd met katheteriseren; hij/zij moet de complicaties kennen die bij het katheteriseren op kunnen treden.Katheterisatie moet ook niet onderschat worden. Het is voor de patiënt een (zeer) onaangename ervaring. Bovendien heeft katheterisatie een aanzienlijke morbiditeit, en zelfs mortaliteit. Zo mogelijk moet katheterisatie dan ook worden vermeden. Soms ontkomt men er echter niet aan.

In deze cursus komt aan bod welke de indicaties tot blaaskatheterisatie zijn, wat voor types blaaskatheter er bestaan, en hoe men volgens de regelen der kunst moet katheteriseren. Vervolgens besteedt deze cursus aandacht aan de problemen die - op korte en op lange termijn - door het katheteriseren kunnen ontstaan, en hoe men deze problemen het hoofd kan bieden.

Deze cursus bestaat uit drie modules en een eindtoets.

Na het volgen van deze cursus:

• kunt u welke de indicaties noemen die nopen tot blaaskatheterisatie.
• weet u welk type katheter u moet gebruiken.
• kunt u de verschillende katheterisatietechnieken omschrijven.
• kunt u de complicaties die kunnen optreden bij het inbrengen en verwijderen van een katheter beschrijven.
• kunt u de door katheters veroorzaakte urineweginfecties opnoemen, en weet u wanneer u wel of niet een antibioticum moet voorschrijven.
• weet u om te gaan met problemen als lekkage, blaaskrampen, verstopping, hematurie.

Inhoudsopgave

Module 1 - Inleiding en soorten katheters

Leerdoelen
Inventarisatievragen
Inventarisatiecasus
Inleiding
Historie
Indicaties
    Kortetermijnindicaties
    Langetermijnindicaties
Intermitterend katheteriseren

Keuze van de katheter
    Types katheter    

Module 2 - Het katheteriseren en de complicaties

De techniek van het katheteriseren
    Katheterisatie van de man
    Katheterisatie van de vrouw
    Katheterisatie via een suprapubische fistel
Complicaties die kunnen optreden bij het katheteriseren
    Katheterisatie van de man: problemen bij het inbrengen
    Katheterisatie van de vrouw: problemen bij het inbrengen
    Katheterisatie van man en vrouw: de katheter laat zich niet verwijderen
    Katheterisatie van man en vrouw: de katheter is er spontaan uit gevallen
De katheter verwijderen
    Blaastraining
    Antibioticumkuur

Module 3 - Problemen ten gevolge van kathetergebruik

Infecties
    Bacteriurie
    Opstijgende urineweginfecties
    Blaasstenen
Een verstopte katheter
Langs de katheterlekkende urine
Blaaskrampen
Hematurie
Schrompelblaas
Blaascarcinoom
Literatuur

Eindtoets

Deze cursus is ontwikkeld in samenwerking met drs. H. Reedijk, specialist ouderengeneeskunde.