Allereerst stelt de Wet BIG (Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg) dat alle beroepsbeoefenaren in de zorg verantwoorde zorg dienen te leveren onder alle omstandigheden. Bovendien stelt de Kwaliteitswet zorginstellingen dat ziekenhuizen onder alle omstandigheden verplicht om verantwoorde zorg aan te bieden. Daarnaast zegt de Wet toelating zorginstellingen dat ziekenhuizen zelf verantwoordelijk zijn voor hun voorbereiding op een grootschalig optreden als een calamiteit. Hierbij wordt een situatie bedoeld waarbij de continuïteit van het bedrijfsresultaat in gevaar komt door al dan niet voorziene gebeurtenissen. Bijvoorbeeld de toestroom van grote aantallen slachtoffers van een ramp of grootschalig incident.

Bovenstaande voorbeeld staat centraal binnen deze oefening. Hoe anticiperen ziekenhuizen op de toestroom van grote aantallen slachtoffers, wanneer tegelijkertijd de zorgcontinuïteit geborgd dient te worden? Een opgeschaalde situatie draagt is daarvoor het antwoord. Het opzetten en uitvoeren van een opgeschaalde situatie is een specialistisch proces. Het ZiROP (ziekenhuis rampen opvangplan) dient als leidraad in een dergelijke situatie en zodoende staat dit plan ook centraal binnen deze oefening. Het tijdens anticiperen op een melding is van cruciaal belang voor een snelle en effectieve opschaling binnen de afdelingen waarop dat van toepassing is. Deze oefening maakt deel uit van een opleidings- en oefenplanning die gebaseerd is op het uitvoeren van evalueren van oefenactiviteiten op het ZiROP van opdrachtgevers.

Op basis daarvan participeren verschillende afdelingen en disciplines binnen deze oefening. De spoedeisende hulp (SEH), Intensive Care (IC), Operatie Kamer (OK), Crisisteam, bedrijfshulpverlening (BHV) en mogelijk nog andere afdelingen die te maken kunnen krijgen met taken en verantwoordelijkheden in een opgeschaalde situatie (bijvoorbeeld: poli chirurgie, opname, gipskamer, röntgen, laboratorium, beveiliging en facilitair) . In deze praktijkoefening gaan de verschillende medewerkers van deze diverse afdelingen aan de slag met de operationele inzetprocedures van een opgeschaalde situatie. De oefening is gebaseerd op een fictief, maar realistisch scenario.

Oefendoelen: Het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO)[1] geeft prestatie-indicatoren voor de voorbereiding van zorginstellingen. De indicatoren zijn opgebouwd langs vier cruciale processen in de crisisbeheersing:

• melding en alarmering;
• op- en afschaling;
• leiding en coördinatie;
• informatiemanagement.

De oefendoelen zijn zodoende gebaseerd op deze vier cruciale processen:

• Melding en alarmering:
  • het op correcte wijze verifiëren (conform het ZiROP) van een melding vanuit de meldkamer ambulancezorg en op basis daarvan een inschatting maken hoeveel extra capaciteit nodig (beslislijn tot opschaling).
• Op- en afschaling:
  • het op correcte wijze toepassen van de opschalingsprocedures van de deelnemende disciplines/afdelingen (SEH, OK, IC, Crisisteam) conform het ZiROP.
• Leiding en coördinatie:
  • duidelijkheid en kennis hebben van alle medewerkers die van belang zijn in een opgeschaalde situatie (ZiROP) omtrent taken, verantwoordelijkheid en bevoegdheden zoals beschreven staat in de taakkaarten;
  • kennis van de samenwerkingsafspraken tussen de verschillende afdelingen tijdens een opgeschaalde situatie.
• Informatiemanagement:
  • het adequaat vergaren van relevante informatie (bijvoorbeeld: registratie slachtoffers, triage en behandeling slachtoffers, beddencapaciteit en logistieke processtromen);
  • het adequaat uitwisselen van informatie (zowel intern als extern) tussen de interne en externe belanghebbende (verschillende afdelingen, crisisteam, GHOR en meldkamer ambulancezorg).